توجه به کسب‌وکارهای خانگی، از ضرورت‌هایی است که در سال‌های اخیر درباره آن زیاد شنیده‌ایم و خوشبختانه شبکه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام، بستر مناسبی را برای عرضه و فروش محصولات خانگی فراهم آورده است. با این حال توسعه این دست مشاغل که عمدتا با محوریت زنان خانه‌دار انجام می‌شود، به حمایت‌های ویژه‌ای نیاز دارد. ملیکا خداپرست، موسس و مدیر گالری حاملیک یکی از فعالان در این عرصه است که توانسته با ارائه محصولات دست‌ساز خود در حوزه اکسسوری‌های لباس، دایره مخاطبان و مشتریان خود را ظرف ۵ سال افزایش دهد. او که به گسترش بازار برای محصولات خود فکر می‌کند، معتقد است: مسئولان می‌توانند با در اختیار گذاشتن اماکن مناسب، امکان عرضه مستقیم محصولات و تعامل صاحبان مشاغل با مشتریان را فراهم کنند. آنچه در ادامه می‌خوانید، گفت‌وگویی است که با این بانوی کارآفرین انجام داده‌ایم.
لطفا کمی درباره انگیزه و نحوه ورودتان به بازار هنر توضیح دهید.
من از ابتدا به فعالیت‌های هنری علاقه ویژه‌ای داشتم، اما در دوره راهنمایی به دلیل اینکه درسم خیلی خوب بود، مسئولان مدرسه از والدینم خواستند تا مانع ورود من به هنرستان شوند. از همان زمان دوست داشتم که در هنرستان، وارد رشته گرافیک شوم، اما به هر صورت این اتفاق نیفتاد. به همین دلیل وارد رشته تجربی شدم و در دانشگاه نیز در رشته بیولوژی تحصیل کردم، ولی هیچ‌وقت در رشته تحصیلی خود فعالیت شغلی نداشتم و احساس می‌کنم چند سال از عمرم را در رشته‌ای که به آن علاقه‌ای نداشتم، هدر کرده‌ام. البته از فرصت استفاده کردم و در کلاس‌های آموزش نقاشی یکی از اساتید شرکت کردم. نقاشی سیاه قلم، کار با مداد رنگی و پاستل گچی را از همان موقع شروع کردم و چند سالی در کنار پدرم که فروشگاه فرش داشتند، به کار مشغول شدم. چند سالی هم در صرافی کار کردم و بعد از ازدواج، به جزیره کیش سفر کردم و در آنجا دستیار دندانپزشک شدم. در ادامه به دلیل علاقه‌ای که به طراحی لباس داشتم، کار طراحی مانتو را شروع کردم که به برگزاری چند شوی مانتو انجامید. تقریبا ۵ سال پیش، در مقطعی که مادرم در رشته تنبور و پارچه‌سازی فعالیت می‌کرد، قرار شد تا چند طرح و نمونه کار مناسب برای ایشان تهیه کنم که همین مساله باعث جذب من به این کار شد. از همان زمان شروع به ساختن کارهای کوچکی کردم که تصاویر آن توسط دوستانم از برخی صفحات روسی ارسال می‌شد. وقتی استقبال اطرافیان و دوستانم را دیدم، به ادامه کار تشویق شدم و سفارش‌های جدیدتری گرفتم.
چطور تصمیم به تاسیس گالری حاملیک گرفتید و چه محصولاتی عرضه می‌کنید؟
بعد از افزایش تولیدات و حجم فروش، با ایجاد یک صفحه در اینستاگرام به توسعه فعالیت‌های خود پرداختم. طولی نکشید که با افزایش سفارش‌ها، تصمیم به تاسیس گالری حاملیک گرفتم که تاکنون حدود ۴ سال از زمان افتتاح آن می‌گذرد. در حال حاضر نیز به طراحی و ساخت اکسسوری‌هایی همچون گل سینه، تلِ سر، گوشواره، تزئینات روی لباس، کیف و کفش مشغول هستیم. دوخت جواهرآلات و تولید کوسن‌های خاص نیز بخشی از فعالیت‌هایم را تشکیل می‌دهد و اخیرا نیز خط تولید تخصصی طراحی و ساخت کفش عروس را ایجاد کرده‌ام. در حال حاضر محصولات خود را از طریق صفحه اینستاگرامی گالری حاملیک (hamelik_handmade) معرفی می‌کنم و علاقه‌مندان به کارهای هنری حاملیک می‌توانند از طریق شماره ۰۹۳۶۴۶۱۳۱۳۰ به صورت مستقیم با من در ارتباط باشند و محصولات مورد نظر خود را سفارش دهند.
با توجه به اینکه از حوزه هنر وارد بازار شده‌اید، چقدر به کسب درآمد فکر می‌کنید؟
اگر بگویم کسب درآمد برایم مهم نیست، حرف درستی نزده‌ام، اما تا به امروز، هر درآمدی که کسب کرده‌ام را دوباره در کارم سرمایه‌گذاری کرده‌ام. این مساله به من امکان می‌دهد که متریال و مواد مصرفی مورد نیاز را به صورت عمده خریداری کنم که هزینه آن به مراتب ارزان‌تر از خرید‌های جزئی است. البته مبالغ کمی هم صرف تبلیغات در صفحات مجازی می‌کنم.
معمولا طراحی و انتخاب رنگ محصولات بر چه اساسی انجام می‌شوند؟
تمام پروسه طراحی و ساخت محصولات، با مشورت مشتری انجام می‌شود. ساخت برخی از محصولات، مستقیما از طرف مشتری سفارش داده می‌شود و بعضی از محصولات را نیز بعد از دریافت نظرات مشتری، در قالب ارائه طرح‌های اولیه و تایید آن‌ها تولید می‌کنم. البته طراحی اکسسوری و کفش به نوع و رنگ لباسی که مشتریان قصد هماهنگ کردن با آن‌ها را دارند، بستگی دارد. این پروسه در برخی موارد به شکل حضوری انجام می‌شود، ولی اکثر سفارش‌ها از طریق فضای مجازی و تماس تلفنی ثبت می‌شوند.
تا به حال به فکر صادرات محصولات خود افتاده‌اید؟
بله. چند باری هم در این رابطه با برخی از دوستان که به سایر کشورها از جمله کانادا مهاجرت کرده‌اند، مشورت کرده‌ام که نتیجه مثبتی در زمینه بازاریابی نگرفته‌ام، با این حال همچنان در صدد بازاریابی محصولات خود در بازارها و کشورهای خارجی هستم؛ خصوصا در کشورهای عربی که زنان عرب علاقه خاصی به تزئینات لباس دارند. البته کشور ترکیه هم می‌تواند مقصد صادراتی خوبی باشد که به دنبال ورود به بازار تزئینات لباس این کشور نیز هستم.
فعالیت در این حوزه، قطعا نیازمند ذوق و قریحه هنری است. به نظر شما این عوامل تا چه اندازه می‌تواند در پیشبرد و توسعه بازار کار شما و سایر فعالان این عرصه تاثیر داشته باشد؟
علاقه به کار و فعالیت هنری، اصلی‌ترین عامل است و حتی پیش آمده که برای تکمیل یک محصول، ۴۸ ساعت بیدار بمانم. بعضا اعضای خانواده گله می‌کنند که این کار به سلامتی‌ام آسیب می‌رساند، ولی هر طرح و هر سوزنی که می‌زنم، با عشق و علاقه است.
آیا تاکنون در نمایشگاه خاصی هم شرکت کرده‌اید؟
خیر، اما در رویدادهای مختلفی شرکت داشته‌ام و محصولاتم را به نمایش گذاشته‌ام که خوشبختانه با استقبال دیگران مواجه شده است. این کار، به تعداد مشتریانم اضافه کرده و زمینه آشنایی با مشتریان بیشتری را فراهم آورده است. خصوصا ایونتی که سال گذشته در هتل هما برگزار شد و من در آن شرکت کردم، تاثیر بسیار زیادی در توسعه فعالیت‌هایم داشت و من را با مشتریان بیشتری آشنا کرد.
قیمت محصولات را بر چه اساسی تعیین می‌کنید؟
اصلی‌ترین عامل قیمت‌گذاری، نوع و جنس متریالی است که در یک اثر استفاده می‌کنم. همیشه سعی من بر این بوده که از بهترین متریال و مواد مصرفی استفاده کنم تا کیفیت نهایی محصول، بسیار بالا باشد. بخش عمده‌ای از این اقلام، ساخت کشور اتریش هستند و اگر هم از جنس چینی استفاده کنم، فقط اقلام درجه یک ساخت این کشور را به کار می‌برم. البته انتخاب متریال به هزینه‌ای که مشتری برای خرید محصول در نظر گرفته، بستگی دارد. عامل تاثیرگذار دیگری که در قیمت‌گذاری تعیین‌کننده است، میزان زمانی است که برای تولید یک اثر صرف می‌شود.
ورود به این حرفه، به چه میزان سرمایه نیاز داشت و برای بانوانی که علاقه‌مند به آغاز فعالیت‌های هنری- اقتصادی هستند، چه پیشنهادی دارید؟
من با سرمایه بسیار کمی کار را شروع کردم و رسیدن به مرحله فروش و کسب درآمد، باعث گسترش کارم شد. البته در میانه راه، مقداری سرمایه به کارم تزریق کردم، اما به‌طور کلی بانوان خانه‌دار می‌توانند با سرمایه‌ای اندک وارد این حرفه شوند. به نظر من، اگر کسی به این کار علاقه داشته باشد، حتی اگر شده با محصولات بسیار کوچک و سرمایه‌ای محدود کار را شروع کنند. این امکان برای همه وجود دارد که با ایجاد یک حساب اینستاگرامی، محصولات خود را در هر سطح و قیمتی که بود، در معرض فروش بگذارند. به اعتقاد من، هیچ مساله و شرایطی نمی‌تواند مانع از کار کردن شود و همه علاقه‌مندان می‌توانند وارد این حوزه شوند.
مهمترین اهداف توسعه‌ای شما در کوتاه‌مدت و بلندمدت چیست؟
هدف من این است که در آینده بتوانم یک کارگاه تخصصی تاسیس کنم و برای توسعه کار، افراد توانمند را در این کارگاه به کار گیرم. در حال حاضر به دلیل اینکه یک فرزند کوچک دارم، نمی‌توانم کارم را از منزل جدا کنم. حتی با وجود اینکه با چند مزون لباس همکاری دارم، سفارش‌ها را در قالب دورکاری انجام می‌دهم. با این حال امیدوارم به زودی این فرصت مهیا شود و بتوانم با تاسیس یک کارگاه، ضمن کارآفرینی بیشتر، کسب‌وکار خود را توسعه دهم.
آیا تاکنون محصولات خود را در تعداد بالا تولید کرده‌اید؟
بله. به عنوان مثال، برخی از مشتریان خواسته‌اند که از یک طرح، چند کوسن برایشان بسازم و با توجه به توزیع نمونه طرح‌های کفش عروس در چند مزون، باید به تعداد سفارش‌ها از هر نمونه تعداد بیشتری در رنگ‌های مختلف بسازم، اما به‌طور کلی خاص بودن و تولید محدود یک محصول، ارزش بیشتری در کار ایجاد می‌کند و برای خودم هم اهمیت بیشتری دارد.
در پنج سالی که در این حرفه فعالیت داشته‌اید؛ به عنوان یک بانوی کارآفرین با چه مشکلاتی مواجه شده‌اید؟
متاسفانه نوسانات و تشدید قیمت ارز، من را با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو کرده و می‌کند. تلاش بنده این است که قیمت نهایی محصولات را پایین نگه دارم، ولی از آنجایی که عمده مواد مصرفی، وارداتی هستند، معمولا ناچار به افزایش قیمت محصولات هستم و این مساله روی توان خرید مشتریان تاثیر منفی می‌گذارد. طبیعتا با گران شدن محصولات، از میزان تقاضای مشتریان کاسته می‌شود. یکی دیگر از دشواری‌های کار، تهیه و تامین مواد اولیه مصرفی برای ساخت محصولات است. گاهی برای تکمیل یک اثر، به متریالی نیاز پیدا می‌کنیم که در بازار کمیاب شده و دیگر وارد نمی‌شود. این مسائل سختی‌های زیادی را به کار ما تحمیل می‌کند.
بانوان خانه‌دار برای توسعه کسب‌وکارهای خانگی خود، به چه حمایت‌هایی نیاز دارند؟
به نظرم، مسئولان می‌توانند اماکنی را در سطح شهرهای مختلف ایجاد کنند تا بانوان خانه‌دار آثار هنری خودشان را در آنجا به نمایش بگذارند. درست است که امروزه فضای مجازی امکان مناسبی برای معرفی و فعالیت اقتصادی ایجاد کرده، اما عرصه فیزیکی و تعامل مستقیم با مشتریان، بسیار موثرتر است و تاثیرات بیشتری در عرضه و فروش دارد.
انتهای پیام/
