فرشته پایدار از نقاشان سبک پست مدرن است که از کودکی به هنر نقاشی علاقهمند بوده و از نوجوانی در کلاسهای نقاشی صداوسیما شرکت کرده است. پدر و مادرش از بزرگترین حامیان این بانوی هنرمند بودهاند که همواره او را تشویق به ادامه کار میکردند. وی در دهه هشتاد با برپایی گالری نقاشی به سبک مدرن، آثار خود را در معرض نمایش میگذاشت و با تاسیس نگارخانهای به نام بهاران، به فعالیت خود ادامه داد. در این نگارخانه، نهتنها کارهای خود را به نمایش میگذاشت، بلکه برای هنرمندان دیگر زمینهای را فراهم کرده بود تا آثارشان را برای فروش، نمایش و مهمتر از آن، شناخته شدن خود به نمایش بگذارند. این نگارخانه تا سال ۱۳۸۵ برپا بود و هر هفته آثار یک هنرمند به نمایش گذاشته میشد، ولی متاسفانه به دلیل عدم استقبال مردم، تصمیم به تغییر شغل گرفت و به سمت صنعت هتلداری سوق پیدا کرد و پس از گذراندن رشته مدیریت هتلداری، در یکی از هتلهای تهران مشغول به کار شد. با این حال، پس از گذشت چندین سال دوری از نقاشی، احساس کرد که نمیتواند از علاقه خود به نقاشی دور بماند و مجدد به سمت نقاشی با ایدههای جدید و حرفهایتر روی آورد. گفتوگو با این بانوی هنرمند به نظر خوانندگان ارجمند میرسد.
در خصوص شیوه فعالیت خود در رشته نقاشی و سبک مورد استفاده توضیح دهید.
سبکی نقاشی من «پست مدرن» با الهام از پرنده ققنوس است که تلفیقی از اسطوره و مدرنیست است که یادآور خودشکوفایی و توسعه است. معتقدم که همه انسانها، درون خود یک ققنوس دارند که با مشکلات میتواند از بین برود، اما پس از مدتی با یک امید مجدد متولد میشود. به نظرم، نقاشی باید علاوه بر مدرن یا سنتی بودن، زیبا هم باشد. یک اثر هنری باید سه موضوع را درون خود بگنجاند که نخستین آن، “اتفاق” است که کار را غیر قابل تکرار میکند. به این معنا، هنگامی که یک رنگ را روی بوم نقاشی میریزید، دیگر چنین اتفاقی تکرار نمیشود. دومین موضوع، “سوژه” است که باید بیانگر موضوعی از جامعه یا سبک زندگی و هر چیزی که کمک به کیفیت زندگی انسانها کند و هر آنچه که انسانها را به ارتقاء برساند، باشد. سومین مورد، “خیال” است، بهطوری که هنگامی یک بازدیدکننده به تماشای نقاشی میپردازد، باید وارد یک رویا شود؛ رویایی که باعث حس و حال خوب برای بیننده شود. نقاشهای بسیاری در دنیا وجود دارند که دارای سبکهای مختلفی هستند؛، اما از بین آنها، نقاشی معروف میشود که مخاطب آن از نقاشی وی حس خوبی دریافت کند. برخی اوقات یک تابلوی نقاشی با بهترین تکنیک کشیده میشود، اما حس خوبی از آن دریافت نمیکنید، زیرا یک نقاشی زمانی زیبا میشود که الهامگرفته از درون انسانها باشد. موضوع قابل توجه، مهم و دارای ارزش در هنر، نگرش به جهان، ایدئولوژی یا جهاننگری در اثر هنری است و یک هنرمند باید در بازسازی این جهانبینی تلاش کند.
برای خلق تابلوهای نقاشی از چه ابزاری استفاده میکنید؟
من سالها است که در این رشته مشغول به فعالیت هستم، بر همین اساس تاکنون از تمامی ابزارهای نقاشی استفاده کردهام که در این بین میتوان به مداد رنگی، پاستیل، اکرولیک و رنگ روغن اشاره کرد. در حال حاضر از رنگ روغن و اکرولیک به صورت حرفهای استفاده میکنم. البته هر یک از تابلوها؛ تکنیک، مدل و ابزار خاص به خود را دارد. به احترام مخاطبان خود، برای تهیه یک نقاشی از بهترین بوم، رنگ و ابزار خارجی باکیفیت استفاده میکنم تا در ذهن دیگران ماندگار باشد. البته این امر، هزینه یک نقاشی را افزایش میدهد، زیرا نوسانات نرخ ارز روی قیمت مواد اولیه نقاشی نیز تاثیرگذار است. ترجیح من بر این است که از هزینههای جانبی زندگی خود کم کنم تا یک کار هنری باکیفیت به مخاطب تحویل دهم. ناگفته نماند، تا به امروز حدود ۵۰ اثر خلق کردهام که تمامی آنها را به یک اندازه دوست دارم.
تاکنون برای معرفی آثار خود در چه نمایشگاههایی حضور داشتهاید؟
تا به امروز در نگارخانههای داخلی شرکت کردم که در این بین میتوان به حضور در نگارخانههای راگادید، آیریک، کهفی، دال و… اشاره کرد. همچنین به صورت مجازی در نمایشگاههای اروپایی مانند هنر ایران، اُپن کال و… شرکت داشتهام. خوشبختانه تاکنون برای شرکت در نمایشگاهها و برپایی گالری با مشکل خاصی مواجه نبودهام و معمولا مدیران گالریها و نمایشگاهها به من پیشنهاد همکاری دادهاند. البته بهتر است، هنرمندان در نمایشگاههایی شرکت کنند که قدرت فروش آنها افزایش پیدا کند، زیرا مشکلات اقتصادی جامعه باعث شده، کمتر کسی به فکر حضور در نمایشگاهها و خرید آثار باشد که به این منظور باید فرهنگسازی مناسبی صورت گیرد تا افراد جامعه به بازدید از گالریها و نمایشگاههایی که هنرمندان آثار خود را به نمایش میگذارند، ترغیب شوند.
درآمدزایی از فروش آثار هنری تا چه اندازه برای شما اهمیت دارد؟
در ابتدای فعالیت خود، تنها به جنبه هنری آن توجه داشتم، اما در حال حاضر ترجیح من بر این است که آثار هنری خود را به فروش برسانم، زیرا فروش آثار، هم جنبه درآمدزایی دارد و هم اینکه یک فرد، نقاشی هنرمندی را خریداری میکند که آشنایی با او ندارد که این موضوع، حس خوبی به هنرمند میدهد و تلاش میکند تا آثار بیشتری خلق کند و در ادامه باعث پیشرفت هنرمند میشود.
یک هنرمند برای معرفی فعالیت و آثار خود باید راههای مختلفی را برگزیند. شما در این خصوص چه اقداماتی انجام دادهاید؟
تابلوهای نقاشی خود را از طریق صفحه اینستاگرام به نشانی (@paydar fereshteh) و حضور در گالریها به مخاطبان معرفی میکنم. هماکنون پیشنهادهای مختلفی برای آموزش سبک نقاشی خود دارم، اما ترجیح من بر این است که در حال حاضر فعالیت آموزشی نداشته باشم؛ زیرا به نظر من آموزش باعث ایجاد محدودیت میشود و وقت یک هنرمند را برای خلق آثار هنری میگیرد. همچنین یک هنرمند باید هر روز به آموختههای خود اضافه کند تا به عنوان یک استاد به هنرجویان آموزش دهد، بر همین اساس خود را در جایگاهی نمیبینم که آموزش دهم. جوانانی که قصد حضور در این عرصه دارند، باید بدون خستگی و با انگیزه به کار خود ادامه دهند، زیرا پشتکار از استعداد مهمتر است.
به اعتقاد برخی از افراد، فعالیت در رشتههای مختلف هنری و شناساندن هنرمند و آثار او، به سادگی امکانپذیر نیست. به نظر شما این موضوع از کجا نشات میگیرد؟
متاسفانه در شرایط کنونی، برخی از نقاشان با روابطی که دارند، معمولا از افرادی برای بازدید از نمایشگاههای خود دعوت میکنند که متمول باشند تا از این طریق تابلوهای خود را به فروش برسانند. در واقع در بین هنرمندان نیز مافیا و رانت وجود دارد که از آنها میتوان به عنوان سوداگران هنر یاد کرد، به همین دلیل برخی از هنرمندان به دلیل نداشتن روابط، گمنام میمانند. در ایران برای این موضوع متولی وجود ندارد که چنین اتفاقاتی را ساماندهی کند. به امید روزی که هنرمندان به دلیل مشکلات مالی گمنام نمانند.
اخلاقمداری در هنر یکی از اصول حرفهای است. شما به عنوان یک هنرمند نقاش، اخلاق حرفهای در هنر را چگونه میبینید؟
اخلاق در هنر خیلی مهم است. به اعتقاد من، هر علم یا هنری، اگر عاری از اخلاقیات باشد، دیگر ارزش ندارد؛ بنابراین یک هنرمند باید اخلاق حرفهای داشته باشد تا این موضوع در آثار او نیز جلوه کند. به عنوان مثال، یک استاد با اخلاق حرفهای، همواره در نمایشگاههای هنرجویان خود شرکت میکند تا به آنها قوت قلب دهد و بیریا کنار آنان میایستد.
درخواست شما از متولیان برای ساماندهی حوزه هنر به خصوص نقاشی چیست؟
بهتر است، مسئولان از هنرمندانی که ناشناس بوده و توانایی مالی ندارند، در برپایی نمایشگاه حمایت کنند. همچنین گالریها، هنرمندان ناشناس را همزمان با هنرمندان معروف در یک مکان گرد هم آورند تا مردم نیز با آثار نقاشهایی که معروف نیستند، آشنا شوند. از طرفی، مسئولان باید مانع از رانتبازی در جامعه هنرمندان شوند و نگاه ویژهای به معیشت آنان داشته باشند تا به راحتی به خلق آثار هنری بپردازند. پیشنهاد من این است که گالریداران برای برگزاری نمایشگاه، از نقاشان ورودی دریافت نکنند و در مقابل تلاش کنند تا با معرفی درست آثار هنری، فروش هنرمندان افزایش پیدا کند که این امر مطمئنا برای هر دو طرف سود دارد.
و سخن آخر…
احساس میکنم، همچنان در ابتدای راه هستم و باید مسیر زیادی را برای موفقیت طی کنم. ترجیح میدهم که در وطن خود به جایگاه خوبی دست پیدا کنم و به هنرمندان شهرستانی که دیده نمیشوند و افراد با استعدادی که امکان حضور در کلاسهای نقاشی ندارند نیز کمک کنم.