سالی پیچیده تر

لطیفه ای آمریکایی می گوید پیش بینی همه چیز خیلی سخت است، مخصوصا پیش بینی آینده! حالا و با ارائه شدن لایحه بودجه سال آینده پیش بینی اوضاع اقتصادی ایران بیش از آن که به نظر می رسید پیچیده و دشوار به نظر می رسد. در نگاه اول روشن است که بررسی و تصویب بودجه دست کم تا پایان امسال امکان پذیر نیست و اگر ابراهیم رئیسی به وعده اش برای ارائه لایحه برنامه هفتم در بهمن ماه آینده عمل کند و مجلس بتواند تا پایان فروردین برنامه هفتم را نهایی و تصویب کند، آن گاه احتمالا لایحه بودجه سال آینده تا خردادماه ۱۴۰۲ به تصویب خواهد رسید. البته ولت لایحه بودجه سه / دوازدهم را هم ارائه کرده و گمان نمی رود که از نظر پیوستگی مالی اشکالی رخ دهد.
اما در این لایحه دوباره برتری بودجه جاری بر عمرانی حفظ شده که این امر در تمام دوران های بعد از انقلاب وجود داشته است. البته دولت ها همیشه درباره ضرورت عمران و آبادانی کشور و سرمایه گذاری برای نسل های آینده سخن می گویند اما بخش های غیر مولد بودجه همواره میزان قابل توجهی از پول کشور را بلعیده است. بدون آن که خدماتی ارائه کند و یا ثمربخش باشد. علاوه براین دولت وعده داده که با تمام توان برای پایان دادن به پروژه های نیمه تمام اقدام کند این درحالی است که بودجه عمرانی تخصیص داده شده برای انجام امور معمول دولت و پروژه های تعریف شده در بخش مسکن کافی است و به همین دلیل ممکن است سهم پروژه های نیمه تمام چندان کافی نباشد. در این بودجه هم چنین افزایش حقوق برای کارکنان دولت در نظر گرفته شده که اگرچه امری گریزناپذیر به حساب می آید ولی به هرحال تزریق پول از دولت به جامعه تولید تورم می نماید.
در این لایحه البته هم یارانه پرداختی ثابت مانده و هم نرخ حامل های انرژی این به آن معنی است که فنر قیمتی بنزین که گفته می شد با ثابت نگه داشتن قیمت بنزین سرکوب و فشرده شده، باز هم فشرده تر خواهد شد. در این صورت می توان اوضاع پیچیده ای را انتظار داشت به ویژه آن که با روند فعلی مصرف بنزین، هیچ بعید نیست که در سال آینده ایران ناچار به خرید بنزین از خارج از کشور باشد که در این صورت احتمالا باری بر دوش منابع ارزی کشور خواهد افتاد.