بازار و صنعت فولاد در سال ۱۴۰۱ روزهای سختی را پشت سر گذاشت. با توجه به اینکه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فولاد در ایران همچنان با مشکلات متعددی از محدودیت‌های صادراتی گرفته تا افزایش بی‌سابقه نرخ تورم دست‌وپنجه نرم می‌کنند، باید برای سال ۱۴۰۲ نقشه راهی برای فعالان صنایع فولادی ایران ترسیم شود.
به گزارش دنیای سرمایه گذاری آنلاین،دکتر مسعود محامی، مدیرعامل شرکت فروآلیاژ تام در ابتدای توضیحات خود گفت: به نظر بنده، بیشتر مشکلات اقتصادی در ایران، داخلی است. احیا یا عدم احیای برجام تاثیری بر اقتصاد ایران ندارد. متاسفانه ساختارهای اقتصادی در کشورمان غلط است. اگر واقعا دولت‌ها در ایران از تجربیات گذشته درس بگیرند، بخش زیادی از مشکلات کشور حل خواهد شد. اقتصاد در هیچ جای جهان دستوری نیست. طی سال‌های گذشته، اتخاذ سیاست‌های غلط دولتی موجب ایجاد رانت برای عده‌ای خاص از جامعه شده و مشکلات اقتصادی کشور هر روز بیشتر می‌شود. به نظر می‌رسد، شرایط اقتصادی ایران طوری پیچیده شده که کسی نمی‌تواند مشکلات آن را حل کند.
وی در ادامه افزود: اولین کار دولت این است که خودش را از اقتصاد تا جایی که ممکن است، خارج کند. چرا دولت باید در تمام موضوعات اقتصادی دخالت کند؟ دخالت دولت در اقتصاد طی سال‌های گذشته جز افزایش نرخ تورم و خلق نقدینگی نتیجه‌ای به دنبال نداشته است. دولت‌ها در تمام نقاط دنیا عامل ایجاد تورم هستند. بخش مهمی از تورمی که در دولت سیزدهم رخ داده است به دولت‌های گذشته مربوط می‌شود و بخش دیگری از تورم ایجاد شده در جامعه را اتخاذ سیاست‌های خلق‌الساعه دولت رقم زده است. مهمترین کاری که دولت باید انجام دهد این است که پروژه‌های عمرانی جدید افتتاح نکند. شما اگر پول نداشته باشید، یک ساختمان ۱۰۰ طبقه نمی‌سازید و یا شاید فکر آن را هم نکنید، ولی، ۴۰ سال است که در ایران دولت‌ها بدون داشتن پول، پروژه‌های متعددی را آغاز نموده و در زمان پرداخت هزینه‌های پروژه‌ها و وعده‌های انتخاباتی، اقدام به خلق نقدینگی کرده‌اند که نتیجه‌ای جز رشد نرخ تورم در اقتصاد ایران نداشته و این موضوع دلیل این واقعیت است که هرچه دولت‌ها در ایران تلاش بیشتری از خود نشان می‌دهند، مردم ناراضی‌تر می‌شوند، زیرا که این مردم هستند که هزینه تلاش‌های دولت را می‌پردازند.
محامی خاطرنشان کرد: در شرکت ما، ماهانه ۵۰۰ هزارتن باطله‌برداری در معدن زغال‌سنگ که به صورت روباز است، استخراج انجام می‌شود. سال گذشته به ازای هر مترمکعب باطله زغال‌سنگ تا اسفند ماه ۵۲ هزار تومان هزینه شرکت ما بود و امروز این عدد به ۱۰۵ هزار تومان بر مترمکعب رسیده که شاهد ۱۰۰ درصد افزایش هزینه نسبت به سال گذشته هستیم.
وی در پاسخ به این سوال که راهکار برای افزایش بهرهوری توام با رشد اقتصادی و کاهش نرخ تورم چیست؟ گفت: بهتر است این سوال را از خودمان بپرسیم که آیا واقعا ساخت چندین واحد پتروشیمی در کشور تاثیری روی زندگی ایرانیان خواهد داشت؟ به‌طور مثال، وقتی یک واحد پتروشیمی ساخته می‌شود، عده‌ای روی مواد اولیه مورد نیاز پتروشیمی ایجاد رانت می‌کنند و عده‌ای هم روی محصولات خروجی و کالاهای تولیدی واحد پتروشیمی سبب ایجاد رانت می‌شوند و به‌طور عملی شاهد خواهیم بود که پروژه‌ای مانند تاسیس یک واحد پتروشیمی با پول مردم ایجاد شده است (با نگاه خلق پول دولت در پرداخت هزینه‌های ساخت واحد پتروشیمی مورد نظر) ولی تاثیر خاصی بر زندگی خانواده‌های ایرانی ندارد. دولت در ایران باید به لحاظ اقتصادی کوچک شود و تنها زیرساخت‌ها را برای بخش خصوصی ایجاد کند. بخش خصوصی است که با فعالیت‌های خود سود ایجاد کرده و اجازه نمی‌دهد که رانت و فساد دولتی ایجاد شود. برای جلوگیری از ورشکستگی در بخش‌های مختلف اقتصاد کشور، در گام نخست دولت باید به اندازه نقدینگی که دارد، حرکت کند و در گام دوم، زیرساخت‌ها را برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی آماده کند. در شرایط کنونی، سرطان اقتصاد کشور ما تورم است و دولت باید در مسیر کاهش نرخ تورم حرکت کند که این مهم با فروش اموال مازاد و حتی غیر مازاد دولتی و پرداخت بدهیهای دولت از این محل باید صورت پذیرد.
مدیرعامل شرکت فروآلیاژ تام ادامه داد: حقیقت این است که کشورهایی که پول قوی دارند، مستعمره و کشورهایی که پول آن‌ها ضعیف است، مولد هستند. وقتی در کشور ما نرخ تورم بالای۱۰۰ درصد است، آیا امکان دارد که نرخ ارز ثابت بماند؟ ارز یک کالا است و نرخ دلار باید نسبت به نرخ تورم واقعی شود. ارزش پول کشور ما با خلق پول دولت کاهش پیدا می‌کند. در یک دوره‌ای در دولت گذشته، شاهد جهش نرخ ارز در کشور بودیم و همین اتفاق سبب شد تا محصولات بسیاری از ایران به کشورهای دیگر صادر شود، زیرا برای صادرکننده صرفه اقتصادی داشت، اما نرخ دلار ثابت همراه با افزایش نرخ تورم موجب می‌شود تا تولیدکننده با خسارت‌های زیادی روبه‌رو شود. نرخ ارز در کشور باید تک نرخی باشد تا شاهد وقوع رانت نباشیم. روزی بود که محصولات شرکت ما به آلمان صادر می‌شد، ولی امروز با تولیدکننده چینی و هندی که کالاهای خودشان را وارد ایران می‌کنند، نمی‌توانیم رقابت کنیم، زیرا نرخ دلار، عدد درستی نیست.در صنایع کربنی و فروآلیاژ اگر زنده هستیم، به دلیل این است که قیمت محصولات کربنی در ایران نسبت به نرخ‌های جهانی خیلی پایین است و این فاصله قیمت سبب شده تا برای تولیدکنندگان ایرانی امکان صادرات فراهم شود. یکی از دلایلی که صنعت زغال‌سنگ در ایران رشد نمی‌کند این است که تولید و استخراج آن صرفه اقتصادی ندارد، اما صادرات این محصول به خارج از کشور با همین نرخ ارز غیرواقعی در ایران سود بیشتری دارد.
محامی ادامه داد: برای صادرکننده وقتی نرخ‌های صادراتی ارزان باشد، صرفه اقتصادی ندارد، اما در شرایط کنونی عمده تولید فولاد در ایران صادر می‌شود. اگر کشور ما ۳۵ میلیون تن فولاد در سال تولید می‌کند، باید ۲۰ میلیون تن آن را صادر کند. تولیدکننده و صادرکننده فولادی ارز صادراتی خود را با قیمت نیمایی باید تبدیل به ریال کند، در حالی که نرخ دلار در بازار آزاد روی زندگی روزمره بسیاری از مردم و از جمله صادرکنندگان و تولیدکنندگان فولادی تاثیر خود را می‌گذارد.
وی در پایان گفت: در ایران با توجه به اینکه زیرساخت‌های جدیدی برای توسعه صنعت فولاد ایجاد شده است، می‌توان چشم‌انداز روشنی را متصور بود. در جهان با توجه به تداوم جنگ روسیه و اوکراین و به مخاطره افتادن موضوع انرژی بازارهای جدیدی برای صنایع فولادی ایجاد خواهد شد که با توجه به گرانی انرژی در دنیا این فرصت برای ایران مهیا خواهد شد تا نفوذ خود را در بازارهای جهانی فولاد بیشتر از گذشته کند. با توجه به پیش‌بینی رشد اقتصادی کشور در سال آینده شرایط صنعت فولاد بهتر خواهد شد، به شرطی که شاهد واقعی شدن نرخ ارز و عدم دخالت دولت در موضوعات اقتصادی باشیم.
مدیرعامل شرکت فروآلیاژ تام در پایان اظهار کرد: این اتفاق که دولت قصد دارد، اموال و دارایی خود را به فروش برساند تا بدهیهای خود را تسویه کرده و نرخ تورم را کنترل کند، رخدادی بسیار فرخنده است و اتفاقا درست‌ترین کار دولت فروش اموال و دارایی‌ها است تا بدهکاری خود را پرداخت کند. دولت باید خودش را کوچک کرده و اجازه دهد که بخش خصوصی به صورت واقعی وارد میدان شود. اگر روند افزایشی نرخ تورم تداوم یابد و نرخ ارز، واقعی یا تک‌نرخی نشود، به‌طور قطع در سال ۱۴۰۲ بسیاری از تولیدکنندگان فولاد در ایران ورشکست خواهند شد و این بدترین حالت است.
