به گزارش پایگاه خبری دنیای سرمایه گذاری آنلاین، دکتر مسعود برهمن، رییس اتاق بازرگانی ایران و آفریقا گفت: این اتاق، مشابه اتاق‌های مشترک دیگر برای توسعه روابط اقتصادی بین جمهوری اسلامی ایران و قاره آفریقا حدود ۲۰ سال پیش تشکیل شد و هدف اصلی آن، حل مشکلات ارتباطی کشورمان همچون تحریم، جابه‌جایی پول، نبود امنیت، جنگ و… بود. با گذشت چندین سال از شروع کار این اتاق به دلیل ضعف‌های زیرساختی مانند نامنظم بودن حرکت کشتیرانی و حمل و عدم پروازهای مستقیم، هنوز آن‌طور که باید ارتباطات تسهیل نشده، به همین جهت هزینه‌های مربوطه را افزایش داده است. از سوی دیگر، تنها راه حمل‌ونقل ارزان از طریق پروازها عمدتا به کالاهای تاریخ مصرف کوتاه اختصاص دارد که باید در زمان کوتاهی به مقصد تحویل داده شود. موضوع دیگر به مسائل مالی و جابه‌جایی پول بازمی‌گردد که به دلیل تحریم‌ها ایجاد گردیده و موجب شده که برای حل آن به صرافی‌ها یا شرکت‌های واسطه‌ای عمانی و اماراتی یا تهاتر روی آوریم که این موارد مشکلاتی را به همراه دارد. تضامین بین بانکی هم یکی دیگر از مشکلات است که در این راستا صندوق‌های ضمانت صادرات به منظور تضمین سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند به این حوزه ورود کند. البته پیشنهادهایی به مسئولان بانکی داده شده تا تفاهم‌نامه‌هایی بین دو کشور منعقد شود تا بر اساس آن، روابط تجاری تضمین شده و در این پروسه پولی رد و بدل نشود. برای مثال، اگر کشور مقصد از ما کالایی همچون فرش می‌خواهد، تاجر این کالا می‌تواند در زمینه پرداخت، تضامین کافی را بدهد یا در این فرآیند از قراردادهایی با تکیه بر شیوه تهاتر استفاده کند. اگر مراودات تجاری از سوی دولت مورد ساماندهی قرار گیرد، قطعا انگیزه برای افزایش مبادلات بیشتر خواهد شد. متاسفانه در حال حاضر حجم پایین مبادلات تجاری ما با قاره آفریقا نشان می‌دهد، هم ما از این بازار بی‌اطلاع هستیم و هم کشورهای آفریقایی شناخت دقیقی از بازار ما ندارند، اما خوشبختانه با اقدام خوب سازمان توسعه تجارت مبنی بر برگزاری نمایشگاه‌ها و پذیرش هیات‌های تجاری از دیگر کشورها، شرایط تا حدی در حال بهتر شدن است.
وی افزود: سفر رییس‌جمهور به سه کشور آفریقایی از جمله اتفاقات مهم ۱۲ سال اخیر بود که قطعا زمینه‌ساز گشایش مراودات تجاری جدید و ایجاد ظرفیت‌های خوب تجاری خواهد شد. در این سفر ۲۱ تفاهم‌نامه در زمینه‌های مختلف از جمله تولید زامیاد، صادرات دارو، حذف رجیستری دارو، واردات گوشت از قاره آفریقا و… به امضا رسید و به دنبال این امر، اولین محموله گوشت از کنیا هم وارد کشور شد. همچنین در بخش‌هایی مانند معدن، دارو، تجهیزات پزشکی، تجهیزات و ادوات کشاورزی، کشت فراسرزمینی، اکتشاف، فرآوری، بهره‌وری، صنایع تبدیلی، فرآورده‌های نفتی و مشتقات آن و… ظرفیت‌های خوبی برای تعاملات تجاری با کشور آفریقا وجود دارد. برای مثال، در سال‌های گذشته این کشورها خریدار بخش عمده فرآورده‌های نفتی ما بوده‌اند. همچنین طی سال‌های اخیر کشورهای زیادی در بخش زیرساخت‌های قاره آفریقا مانند، ساخت‌وساز، نیروگاه و معادن مشغول سرمایه‌گذاری هستند. در قاره آفریقا حدود ۱۵۰۰ میلیارد دلار گردش مالی وجود دارد که بخشی از آن در زمینه کالا و بخشی هم در زمینه خدمات فنی و مهندسی است، ولی سهم کشورمان در این میان کمتر از یک‌هزارم است که عدد مطلوبی نیست. با توجه به ظرفیت‌هایی که در زمینه‌های مختلف در کشور وجود دارد، بسیاری از خدمات فنی مهندسی ما قابل صادرات به این قاره است. قاره آفریقا پولی ندارد، اما بخش زیادی از طلا، اورانیوم و محصولاتی مانند قهوه، کاکائو، چای، دانه‌های روغنی و… در اینجا قرار دارد که گویای اهمیت رابطه با آن است و در کنار آن می‌توان از ظرفیت‌های دامپروری و کشاورزی آن نیز بهره گرفت. امروز دولت، رویکرد جدیدتری به قاره آفریقا پیدا کرده و با پیگیری‌هایی که با سازمان توسعه تجارت و اتاق‌های بازرگانی انجام شده، به نظر می‌رسد که اتفاقات خوبی در حال رقم خوردن باشد. اخیرا یکی از جلسات دولت به‌طور کامل به قاره آفریقا اختصاص پیدا کرده و همچنین توسط اتاق آفریقا یک نقشه راه در حال تدوین است تا دستگاه‌های دولتی و غیردولتی مانند وزارت خارجه، سازمان توسعه تجارت و وزارتخانه‌ها در یک مسیر هدفمند حرکت کنند. قطعا حضور فعالان اقتصادی در سفرهای دولتی اثرات وضعی خوبی خواهد داشت. همچنین بانک مرکزی باید هرچه زودتر نسبت به ایجاد روابط بانکی یا تهاتر اقدامات لازم را عملیاتی نماید، این اتاق در این راستا پیشنهادات خوبی دارد.
دکتر برهمن گفت: تا دو سال پیش رویکرد دولت‌ها به قاره آفریقا چندان خوب نبود، هرچند در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد یک‌سری اقدامات انجام شد، اما استمرار نیافت. امروز نگاه دولت به این قاره کاملا تغییر کرده و حتی رهبر معظم انقلاب در نشستی با دولت به اهمیت ارتباط با دنیا به ویژه قاره آفریقا اشاره جدی کرده‌اند. علاوه بر این، ظرفیت‌سازی‌های خوبی صورت گرفته که فشار تحریم‌ها را در این بخش کمتر خواهد کرد. طی دو سال اخیر برنامه‌ریزی جدیدی انجام شده که نویدبخش تعاملات جدی با قاره آفریقا است. با اطمینان از این موضوع ما یک نقشه راهی تهیه کرده‌ایم که افق این روابط را ترسیم می‌کند. قاره آفریقا برخلاف گذشته که از اعتماد به نفس کافی برخوردار نبود، دنبال یک رابطه بردبرد با کشورها است و ما هم با اقدامات خوبی که دولت وقت انجام داده، در این مسیر با بررسی راه‌های رفته دیگر کشورها، قدم‌های لازم را برخواهیم داشت. اگر دولت برای مدت مناسبی، کشتیرانی به قاره آفریقا را رایگان و پروازهای لازم را ایجاد کند، قطعا نتایج اقتصادی خوبی به همراه خواهد داشت.
وی افزود: آفریقا سندی به نام ۲۰۶۳ تدوین کرده که برای رسیدن به آن باید برنامه‌ریزی‌های دقیق داشت. کشورمان در حوزه خدمات فنی و مهندسی ظرفیت زیادی برای صادرات به کشورهای آفریقایی دارد که می‌توان به راه‌سازی، احداث نیروگاه‌ها، ورود به بخش معدن، صادرات دارو، احداث صنایع تبدیلی، صادرات ادوات و ماشین‌آلات کشاورزی، خودرو و… اشاره کرد. امروز با وجود تحریم‌ها، صادرات زیادی به کشورهای آفریقایی صورت گرفته که اگر دولت زیرساخت‌ها را بهبود بخشد، ثمرات قابل توجهی دارد. در این مسیر می‌توان از تجربه و راهبردهای مهم کشورهایی همچون چین و ترکیه بهره گرفت. در شرایط فعلی بسیاری از شرکت‌ها در شرایط رکودی به سر می‌برند و با کاهش ارزش پول ملی و تورم، فروش هم پایین آمده که چاره‌ای برای حل آن جز از طریق صادرات نیست. دولت می‌تواند با یک برنامه کوتاه‌مدت و میان‌مدت از تاجران حمایت کند که آن‌ها در مسیر خود موفق‌تر عمل کنند.
رییس اتاق بازرگانی ایران و آفریقا گفت: در همه دنیا سفارتخانه‌ها نقش مهمی در روابط تجاری دارند. سفارتخانه‌ها باید با ماهیت اقتصادی فعالیت کنند تا مسیر مبادلات سیاسی، فرهنگی و تجاری نیز تسهیل گردد. قطعا زمانی که خدمات و کالای یک کشور صادر می‌شود، به همراه آن فرهنگ نیز مبادله خواهد شد. سفرای امروز باید با نگاه اقتصادی تعیین شده، اصل و اساس برنامه‌های خود را بر محوریت موضوع اقتصاد قرار دهند. اگر دولت در این حوزه‌ها سرمایه‌گذاری کند و یک نقشه راه، مورد تایید همه طرف‌های داخل تصویب شود، اهداف و برنامه‌های تجاری ما طی مدت کوتاه‌تری محقق خواهد شد. البته باید در نظر داشت، قاره آفریقا با توجه به شرایط موجود، پذیرای همه نوع کالای صادراتی ما می‌باشد. همچنین صدور ماشین‌آلات و دانش تولید نیز مورد استقبال این کشورها قرار می‌گیرد. به لطف خدا ایرانی‌ها در مناقصات خدمات فنی و مهندسی در کشورهای آفریقایی موقعیت خوبی برای صادرات به این قاره دارند. ظرفیت‌های کشورمان چه در زمینه کالا یا خدمات و چه در بخش دانش‌بنیان قابل توجه است و از آن می‌توان در این حوزه بهره‌برداری کرد.
وی افزود: حجم کل مراودات تجاری کشورمان با قاره آفریقا حدود ۱۳۰۰ میلیون دلار است که ۴۰۰ میلیون دلار از آن به واردات و مابقی نیز به صادرات اختصاص دارد که شامل مصالح ساختمانی، فرآورده‌های نفتی، دارو، تجهیزات پزشکی، مواد غذایی، خودرو، قطعات یدکی، لوازم و تجهیزات خانگی و… است. شرکت شیرین عسل در تمام قاره آفریقا نمایندگی دارد و شرکت‌های میهن، کاله، پگاه و سن ایچ نیز در صدد سرمایه‌گذاری و ورود به این بازار هستند که بستر آن نیز در این کشور با توجه به استقبالی که آن‌ها از سرمایه‌گذاران دارند، فراهم است و همین امر نشان از آینده مثبت روابط تجاری با این قاره دارد. همچنین حضور شرکت‌های بزرگ مثل صانیر، مپنا، ایمیدرو و… در زمینه خدماتی و مهندسی بسیار عالی بوده است.
برهمن در انتها بیان کرد: به شرکت‌ها و واحدهای دارای ظرفیت صادراتی توصیه می‌کنم، به بازار کشورهای آفریقا ورود کنند تا نتیجه مثبت آن را در کوتاه‌مدت ببینند. در این راستا، اتاق بازرگانی ایران و آفریقا در کنار آن‌ها است و با ارائه خدماتی مانند پذیرش هیات‌های تجاری، برپایی نمایشگاه‌ها، اعزام هیات‌های تجاری و… همه جوره به آن‌ها خدمات‌رسانی خواهد کرد. با هماهنگی سفارتخانه‌های آفریقایی و سفارتخانه‌های خودمان در آفریقا و اتاق‌های بازرگانی هر دو کشور، در صدد راه‌اندازی سایت ایران – آفریقا جهت عضویت کلیه فعالان اقتصادی در این سایت و فراهم کردن تجارت بدون واسطه بین فعالان اقتصادی هستیم.
