یکی از ضروریات حفظ صنعت و شرکت‌های صنعتی، ارتباط با شرکت‌های مشابه خارجی یا استفاده از فناوری‌های نوین مورد استفاده در آن‌ها است که به دلیل تحریم‌ها قطعا شدنی به نظر نمی‌رسد، با این حال واحدهای صنعتی زیادی در کشور به شگردهای مختلف مانند استفاده از توان علمی متخصصان داخلی و یا ارتباطات مستقیم با شرکای خارجی درصدد حل این مساله برآمده‌اند. مهندس عبدالله یاوری، مدیرعامل شرکت پتروشیمی کیان در گفت‌وگویی، به تشریح فعالیت‌ها و برنامه‌های این شرکت در راستای توسعه و پیشرفت آن پرداخته است. این مدیر جوان و توانمند، تمام تلاش خود را بر به نتیجه رسیدن اهداف شرکت پتروشیمی کیان گذاشته است. ماحصل آن را می‌خوانیم.
افق برنامه‌های شرکت پتروشیمی کیان برای تکمیل پروژه چگونه برنامه‌ریزی‌شده است؟
کلید اولیه پروژه ساخت این شرکت از اواخر ۱۳۹۱ زده شد و اقدامات اولیه آن شامل مراحل اخذ مجوز، مالکیت زمین، مطالعات لازم و… که چند سال طول کشید نیز در سال ۱۳۹۵ به‌طور جدی آغاز شد. از آنجایی که «کیان» یکی از بزرگ‌ترین مگاپروژه‌های کشور در سطح خاورمیانه است، در ابتدا از ظرفیت شرکت لینده آلمان برای طراحی و همچنین مرحله اجرا استفاده شده و به دنبال آن، یک قرارداد تحت عنوان EPC با این شرکت خارجی منعقد شد که در سال ۱۳۹۶ پس از آنکه ۶۰ درصد از پروژه تا مرحله فید (عمده کار اصلی مهندسی) ادامه پیدا کرده بود، به دلیل تحریم‌های موجود متوقف شد، از این‌رو در این مقطع مدیران این شرکت تصمیم گرفتند که از ظرفیت شرکت‌های داخلی استفاده کرده و به موازات آن با شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت اویک (OIEC) وارد مذاکره شدند که این کار در قالب EPC به شرکت پتروشیمی کیان واگذار شد.
تاکنون چند درصد از این پروژه به صورت فیزیکی و ساختاری پیشرفت داشته است؟
طبق طرح توجیهی تهیه شده، رقم کل پروژه معادل سه و نیم میلیارد یورو ارزش‌گذاری شده و به اعتبار نیز نیاز دارد. همچنین مقرر شده تا ۸۰ درصد از منابع مالی مورد نیاز از طریق فاینانس (جذب سرمایه‌گذار) و ۲۰ درصد مابقی نیز از طریق آورده سهامداران تهیه شود. گفتنی است، با توجه به شروع تحریم‌ها از سال ۱۳۹۶، این موضوع روی جذب فاینانسورها (سرمایه‌گذار) تاثیرگذار بوده، اما تا امروز سرمایه‌گذاری لازم برای پیشبرد روند پروژه جذب نشده است. به‌طور کل باید گفت، فاز اول پروژه این شرکت دو بخش است که بخش آن اولفین و بخش دیگر HD (پلی‌اتیلن سنگین) است که تحت لیسانس شرکت لینده آلمان قرار دارد، اما لایسنس بخش HD هنوز تایید و نهایی نشده که در افق‌های کاری شرکت به این موضوع توجه خواهد شد. با ورود شرکت اویک (OIEC) از سال ۱۳۹۷ تاکنون، پروژه شرکت پتروشیمی کیان به دلیل عدم جذب فاینانسور، پیشرفت قابل قبولی نداشته، اما بر اساس نظر مدیران وقت در سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ قرار است تا یک‌سری از کارهای زودهنگام در قالب بسته‌های کوچک با رقم‌های مالی کمتر در اولویت قرار گیرد که خوشبختانه تا امروز ۲۴۰ میلیون یورو از محل منابع آورده سهامداران به پروژه تزریق شده است.
به منظور تکمیل این مگاپروژه، چه انتظاراتی از سهامداران و شرکت‌های حامی دارید؟
شرکت اویک (OIEC) در پایان سال ۱۴۰۱ اعلام کرد که به دلیل نبود سرمایه کافی و عدم تامین منابع مالی مورد نیاز، نمی‌تواند پروژه را ادامه دهد، از این‌رو روند کار متوقف شد و بر آن شدیم تا از ابتدای سال ۱۴۰۲ پروژه را از حالت تعلیق خارج کنیم؛ به این منظور با سهامداران و شرکت اویک (OIEC) وارد گفتمان شده و همچنین تفاهم‌نامه‌ای را با شرکت MPC شرکت پتروشیمی مارون منعقد کردیم تا بتوانیم لایسنس HD پلی‌اتیلن سنگین را تهیه کنیم. یک نقشه راه نیز ترسیم شده تا مشکلات و آسیب‌های موجود شناسایی و برای هر کدام یک راه‌حل طراحی شود. در صورتی که منابع مالی مورد نیاز تامین شود، تا پایان سال ۱۴۰۷ دو فاز اولفین و HD به بهره‌برداری کامل خواهد رسید.
برای کاهش خام‌فروشی و افزایش تولید و صادرات چه برنامه‌ای در نظر گرفته شده است؟
در طرح توجیهی این شرکت با توجه به مطالعه‌ای که روی بازار فعلی و بازار آینده انجام شده، چنین مقرر گردید که از سال ۱۴۰۰ تا سال ۱۴۰۷ هیچ‌گونه خام فروشی صورت نگیرد و در این راستا در تلاش هستیم تا در صورت تامین و تخصیص منابع مالی، چه از طریق آورده سهامداران و چه از طریق فاینانسور، تمامی محصولات مد نظر را تولید و به بازار عرضه کنیم.
موانع موجود چه خللی در روند پیشرفت فعالیت‌های این شرکت ایجاد کرده است؟
یکی از مشکلات پیش رو، فرآیند طولانی‌مدت انتخاب فاینانسور (سرمایه‌گذار) است. در حال حاضر ۵ بسته پیشنهادی برای انتخاب فاینانسور در اختیار داریم که به منظور آن مذاکراتی انجام شده است. شرکت فکور صنعت، یک بسته پیشنهادی فاینانسور از یکی از بانک‌های آلمانی و… از سرمایه‌گذاران متقاضی حضور در شرکت پتروشیمی کیان هستند. البته جذب فاینانسور به صورت میانگین بین یک الی دو سال زمان می‌برد که همین موجب کندی پیشرفت این پروژه شده است. ما در این زمان با اتخاذ تصمیمات مدیریتی و با مشورت و همراهی سهامداران در حال پیشبرد برنامه‌ها هستیم.
چه بخش‌هایی در حال حاضر سهامداری این شرکت را بر عهده دارند؟
شرکت پترو فرهنگ ۴۰ درصد و شرکت نفت و گاز پارسیان ۶۰ درصد سهام شرکت پتروشیمی کیان را در اختیار دارند، با این حال از مجلس شورای اسلامی به عنوان نهاد قانون‌گذار انتظار داریم در برخی از قوانینی که موجب طولانی شدن روند کارها شده، تجدید نظر کنند. در فرآیند جذب فاینانسور لازم است که مجوزهایی را اخذ نماییم که برای گرفتن آن چندین وزارتخانه مانند وزارت نفت، صمت، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی، بانک عامل، سازمان محیط زیست، پتروشیمی و… دخیل است. از سوی دیگر، دریافت برخی از این مجوزها زمان‌بر بوده و موجب از دست رفتن فاینانسور می‌شود، چراکه هیچ سرمایه‌گذاری نمی‌تواند ماه‌ها سرمایه خود را معطل بگذارد. از آنجایی که شعار دولت حمایت از بخش خصوصی است، از مجلس شورای اسلامی و دولت محترم انتظار می‌رود که با مرتفع نمودن پیچیدگی‌های اخذ مجوزها، روند جذب سرمایه‌گذاری را کوتاه و تسهیل نماید. همان‌طور که امروز بر اساس قانون حمایت از تولید داخل اگر شرکتی ۷۰ درصد از محصولات خود را در داخل کشور تولید کند، به عنوان یک شرکت داخلی شناخته شده و باید از سوی نهادهای ذی‌ربط حمایت شود. حال انتظار این است که دولت با نظارت کافی و تخصیص ارزی، صرفاً به دنبال رفع تعهد ارزی در مرحله واردات کالا نبوده و در کنار آن، دو بخش مهندسی و بخش اجرا را به عنوان دو فاز مهم NPCدر نظر بگیرد.
در این حوزه چه نویدی می‌توان به مردم کشور داد؟
به مردم فهیم ایران این نوید را می‌دهم که ما امانت‌دار سرمایه ملی هستیم و به بهترین شکل تلاش داریم تا با بهره‌برداری این پروژه در زمان مقرر، بسیاری از گره‌های اقتصادی کشور در آینده حل شود. برای مثال، فروش محصولات تولیدی شرکت پتروشیمی کیان، موجب ورود منابع ارزی به کشور خواهد بود. علاوه بر آن با تهاتر تولیدات شرکت کیان، می‌توانیم محصولات و کالاهای مورد نیاز کشور مانند بذر و سموم مورد نیاز در حوزه کشاورزی را وارد کنیم. از سوی دیگر، با به‌کارگیری دانش نیروی متخصص داخلی سرمایه‌گذاری‌هایی صورت گرفته که همین امر موجب اشتغال‌زایی شده است. تمام تلاش مدیران در شرکت پتروشیمی کیان بر این است که بتوان به صورت تمام‌وقت، به بهترین شکل و با بیشترین کیفیت خدمات لازم را ارائه داده و منابعی را که در اختیار قرار داده شده، به بهترین شکل هزینه کرد.
