نهاد بازارساز منفعل

آلبرت بعزیان استاد اقتصاد دانشگاه تهران اخیرا به مالکیت دولت بر ۹۰ درصد از عرضه ارز در کشور اشاره کرده و گفته است: چگونه باور کنیم، وقتی انحصار عرضه ۹۰ درصد کالایی در اختیار یک نهاد است، آن نهاد از تغییر قیمت متاثر نشود؟ این استدلال ساده به روشنی اثبات می کند که دولت چه ارادی و برنامه ریزی شده و چه غیر ارادی و قهری از افزایش نرخ دلار در بازار سود می برد و ممکن است این اتهام که دولت خود دلار را گران می کند تا پول های سرگردان را جمع و ناگهان با خالی کردن حباب قیمتی، بازار را آرام کند، درست باشد. حالا تصور کنید که اتهامی که به دولت زده شده درست نباشد و بانک مرکزی و سایر ارکان اقتصادی دولت از افزایش نرخ ارز منفعتی نداشته باشد، آن گاه به قول بغزیان، هر چند دولت نفعی از رشد نرخ ارز نمی‌برد اما همه‌ی شهروندان ایران از افزایش قیمت ارز در حال زیان هستیم. اگر چیزی برای دولت سود ندارد و برای ملت زیان دارد ، دولت و بانک مرکزی باید جوابگوی این زیان عجیب و غریب باشند.
حال اگر دولت در این نوسان نقش و سود نداشته باشد، آن گاه آیا ذات بازار و عرضه و تقاضا قیمت را تعیین می کند یا آن طور که روسای بانک مرکزی و از جمله فرزین می گویند، برخی دست های ناشناخته و دلالی این قیمت را تغییر می دهند و تعیین می کنند؟ اگر آن چه روسای بانک مرکزی می گویند درست باشد، آن گاه باید از وضعیت نگران بود که دولت و ابزارهای آن مانند وزارت امور اقتصادی و دارایی و نیز بانک مرکزی که نهاد بازارساز نام دارد، ابزار دست و یا در انفعال برخی عناصر و رسانه از جمله اخبار شبکه های مجازی قرار گرفته است. با این اوضاع آیا ادعای فرزین در مورد توانایی کنترل بازار و تعیین قیمت های ارز از جمله دلار اطمینان بخش و پذیرفتنی است؟
باز هم رشد قیمت ها
امروز و در بازار آزاد قیمت طلای ۱۸عیار هر گرم ۲ میلیون و ۱۴۱ هزار تومان و قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید ۲۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان اعلام شد. قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح قدیم ۲۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان بود. در همین حال و در بازار سبزه‌میدان، نیم‌سکه بهار آزادی ۱۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، ربع سکه بهار آزادی ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و سکه یک‌گرمی ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان معامله شد. هر مثقال طلا در بازار داخلی، ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان ارزش‌گذاری شده است؛ ضمن اینکه قیمت هر اونس طلا در بازارهای جهانی ۱۹۲۱ دلار است.
گزارش های میدانی نشان می دهد که در بازار متشکل ارزی قیمت دلار توافقی ۳۹ هزار و ۳۷۲ تومان اعلام شده است. قیمت فروش یوروی توافقی نیز معادل ۴۲ هزار و ۶۲۵ تومان اعلام شده است. البته در بازار آزاد دلار تا بیش از ۴۴ هزار تومان هم امروز معامله شده است که حدود ده درصد بالاتر از نرخ اعلام شده در بازار توافقی است. در این حال یورو ۴۷هزار و ۷۲۳، درهم امارات ۱۲ هزار ۲۰۳ و پوند انگلستان ۵۵ هزار ۱۲۶ تومان قیمت داشتند