به گزارش خبرنگار دنیای سرمایه‌گذاری آنلاین مصطفی عبداللهی، مدیرعامل شرکت فرآورده‌های گوشتی رباطکریم در خصوص چگونگی ورود خود به صنعت غذا گفت: قبل از فعالیت در صنعت غذا، گیاه‌خوار بودم و درکی از مصرف گوشت و مرغ نداشتم تا اینکه با مرور زمان با افزایش شناخت این حوزه، جذابیت آن برای بنده بیشتر شد. همان‌طور که از تجربه فعالیت در عرصه فرآورده‌های گوشتی پیداست، با هر تغییر کوچک، شرایط می‌تواند محصول نهایی را خلق کند. یکی از بخش‌هایی که در آن فرصت یادگیری این عرصه فراهم شد، انجمن فرآورده‌های گوشتیی بود که استاد فلاحتی، موسس این انجمن و دکتر قازاریان، استاد دامپزشکی دانشگاه تهران موسس گوشت رباطکریم در این انجمن حضور داشتند و نکات ارزنده‌ای را اظهار کردند. دکتر قازاریان؛ مدیر پروژه اولین کارخانه جوجه‌کشی صنعتی در ایران، تدوین‌کننده استاندارد ۲۳۰۳، موسس انجمن فرآورده‌های گوشتی ایران و رییس هیات مدیره شرکت میکائیلیان است و مهمترین مشخصه کار وی، توجه به مقوله کیفیت بود که الگوی افراد فعال در مسیر اقدامات تولیدی این شرکت است.
وی افزود: شرکت فرآورده‌های گوشتی رباطکریم به صورت سهامی خاص اداره می‌شود و سهامداران این شرکت اقلیت محترم ارامنه هستند. اولین کارخانه تولیدی به‌نام آرزومان بوده که در حال حاضر با نام تجاری گوشت ایران شناخته می‌شود. شرکت رباط، جدا شده از شرکت میکائیلیان سابق است که در گذشته واحد تولیدی کشت و صنعت بوده و از مفهوم از مزرعه تا سفره حدود ۸۰ سال پیش در ایران کاشت علوفه، پرورش دام و فرآوریی گوشت حاصله به‌صورت فرآورده‌های گوشتی انجام می‌گرفته است. بعد از مهاجرت آقای میکائیلیان، اراضی کشاورزی که در محدوده شهرستان رباطکریم واقع شده، به دکتر قازاریان که ریاست هیات مدیره شرکت میکائیلیان را بر عهده داشت، واگذار شد و وی به اتفاق ۳۰ خانواده از اقلیت‌های محترم ارامنه، شرکت فرآورده‌های گوشت رباطکریم را در سال ۱۳۵۶ به ثبت می‌رساند. نام‌گذاری اسم شرکت (فرآورده‌های گوشتی رباطکریم) و نام تجاری رباط، توسط دکتر قازاریان انتخاب شد تا به نوعی ارق محلی و منطقه برای مردم شهرستان ایجاد کنند. شرکت فرآورده‌های گوشت رباطکریم در حال حاضر ۲۱ هکتار اراضی کشاورزی و دو حلقه چاه آب دارد که امیدواریم بتوانیم با توجه امکانات موجود، در جهت توسعه کسب‌وکار در حوزه گردشگری از آنها استفاده کنیم.
عبداللهی گفت: سه خط تولید جدید در دستور کار قرار گرفته و یک الی دو مورد آن مانند همبرگر و ساندویچ بهره‌برداری خواهد شد. متاسفانه در حال حاضر به صورت غیر اخلاقی از نام تجاری رباط در عرضه محصولات غذای آماده ساندویچ، سس و پیتزای آماده سواستفاده شده که باید اطلاع‌رسانی لازم صورت گیرد که محصولات یاد شده با نام رباط فارسی، محصولات تولید شده در شرکت فرآورده‌های گوشتی رباط نیست. با این حال با توجه به تلاش‌ها و اقدامات انجام‌شده، برنامه تولید ساندویچ با برند قازاریان را در دستور کار قرار داده‌ایم که امیدواریم به‌زودی در دسترس مشتریان محترم قرار گیرد.
وی افزود: در حال حاضر محصولات تولیدی این شرکت با دو برند فعال به نام رباط و قازاریان به بازار عرضه می‌شود. هم‌اکنون حدود ۷۰ محصول پایه و ۱۸۰ محصول نهایی با بسته‌بندی‌های متفاوت و قیمت رقابتی به بازار عرضه می‌شود. هرچند که باید گفت، بنده به موضوع رقابت اعتقادی ندارم و بر این باورم که هم‌اکنون ما در شرایطی هستیم که رقابت صرفا موجب جنگ فرسایشی و افزایش هزینه‌ها خواهد شد، از این‌رو تلاش داریم تا با مدیریت هزینه‌ها بتوانیم آثار مخرب افزایش تورم را به سود مشتریان مدیریت کنیم تا همچنان کیفیت در حد کمال حفظ شود.
مدیرعامل شرکت فرآورده‌های گوشتی رباطکریم گفت: سایز بازار محصولات فرآورده‌های گوشتی در ایران حدود ۶۰۰ هزار تن در سال است که تماما توسط شرکت‌ها و واحدهای تولیدی عرضه می‌شود. دید منفی کنونی مردم نسبت به کیفیت سوسیس و کالباس ریشه در عدم تمرکز سیاست‌های این صنعت دارد. پراکندگی سیاست‌گذاری و حوزه‌های نظارتی که از یک استاندارد واحد تبعیت نمی‌کنند و بعضا سلیقه‌ای و بدون دانش تخصصی اقدام به صدور بخشنامه یا روش‌های اجرایی می‌کنند، از جمله عواملی است که باعث شده، تمرکز از بین برود و نظارت و ارزیابی شرکت‌ها به‌درستی صورت نگیرد. به عنوان مثال، در حال حاضر صدور پروانه تولید از طریق وزارتخانه‌ها۲ صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورز۲ صورت می‌گیرد و علاوه بر این، تعداد سازمان‌های نظارتی از عدد ۴ در این صنعت گذشته است.
وی افزود: تعدد مراکز باعث شده که سیاست‌گذاری در حوزه غذا با پراکندگی تصمیم روبه‌رو باشد که قطعا باید نسبت به این عارضه اقدامات حاکمیتی انجام شود. صنعت غذا به عنوان یک صنعت استراتژیک شناخته می‌شود و بدون توجه به اهمیت صنعت غذا مفهوم امنیت ملی بی‌معنی است، بر این اساس باید در قالب قوانین یکپارچه اقدامات لازم را برای هماهنگی میان سازمان‌ها، وزارتخانه‌ها و… انجام داد تا پراکندگی به تمرکز و یکسان‌سازی فرآیندهای برنامه‌ریزی، سازماندهی، آموزشی و نظارتی تبدیل شود. مفهوم برنامه‌ریزی به هیچ عنوان در دستور کار مدیران ارشد سازمان‌ها و نهادهای سیاست‌گذار در سطح ملی نیست. نمونه بارز آن، نوسانات چند ساله اخیر در پیش‌بینی عرضه و تقاضای مواد خام دامی می‌باشد که هر چند وقت یک‌بار شاهد بی‌برنامگی در این حوزه هستیم که اثرات سوء آن منجر به افزایش هزینه‌ها برای تولیدکنندگان و در نهایت کاهش قدرت گردش مالی شرکت‌های تولیدی و بدتر از آن، عدم دسترسی مصرف‌کننده نهایی به محصولات پروتئینی با قیمت منصفانه و واقعی شده است.
عبداللهی گفت: در صنعت فرآورده‌های گوشتی، طیفی از مواد اولیه متفاوت مانند مرغ نیمچه، مرغ مادر، مرغ هلندی، گوشت وارداتی برزیلی، گوشت گوساله جونه، گاو تلیسه، ماده گاو و ماده گاو اصلاحی و … با ارزش قیمتی مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند که همه محصولات، از نظر قیمتی باهم اختلاف دارند. اختلاف قیمتی در قیمت گوشت‌ها گاهی به حدود ۱۵۰ هزار تومان در هر کیلو میرسد که قطعا در کیفیت هم اثرگذار خواهد بود. شرکت فرآورده‌های رباطکریم از همان زمان تاسیس به دلیل حضور دکتر قازاریان که استاد دامپزشکی دانشگاه و از مدیران ارشد صنایع غذایی بودند، تمرکز بر کیفیت را یکی از اصول پایه و از استراتژی‌های بنیادی خود تعریف کرده که در حال حاضر توسط مدیران فعلی هم رعایت می‌شود. با توجه به آنچه گفته شد، به اعتقاد بنده یکی از شاخص‌ها و معیارهای مهم ارزیابی کیفیت محصولات غذایی، قیمت آن است؛ همان‌طور که بسیار گفته می‌شود، هیچ ارزانی بی‌دلیل نیست. چطور ممکن است، زمانی که قیمت گوشت به‌طور مثال در هر کیلو ۳۰۰ هزار تومان است، قیمت کالباس با ۹۰ درصد گوشت ۲۰۰ هزار تومان باشد؟ با همین شاخص می‌توان سایر اقلام را هم ارزیابی کیفی کرد، چراکه امروز قیمت کالاها کاملا مشخص است. از مسئولان و ناظران کیفیت تقاضا دارم، همان‌طور که شرکت‌های تولیدی را نظارت می‌کنند، از مراکز انبار نفت تهران که بخشی از بازار عرضه و تقاضای این صنعت می‌باشد نیز بازدیدی داشته باشند. مرکزی وجود دارد که محصولات عرضه‌شده به‌صورت غیر استاندارد در آن نگهداری و عرضه می‌شوند و متاسفانه هیچ نظارتی از مسئولان فنی غذا و دارو، بهداشت و… صورت نمی‌گیرد. محصولاتی مانند سوسیس و کالباس باید با رعایت زنجیره سرد به دست مشتریان نهایی برسند؛ یعنی رعایت دمای یک تا چهار درجه، در حالی که عدم رعایت همین استاندارد منجر به آسیب به سلامت عمومی خواهد شد. در همین مکان یاد شده، سوسیس با قیمت ۵۰ هزار تومان عرضه می‌شود و این موضوع به‌طور کامل گویای غیر استاندارد بودن آن است.
وی بیان کرد: در بحران‌های اقتصادی قطعا کالای لوکس از سبد خرید مصرف‌کنندگان با سرعت بالایی حذف می‌شود و بخش بزرگی از محصولات این صنعت، جزو کالای لوکس تعریف می‌شوند، بر همین اساس کاهش تقاضا منجر به کاهش فروش می‌شود. بیش از ۹۰ درصد مواد اولیه مصرفی در این صنعت از قبیل ادویه‌ها، طعم‌دهنده‌ها، فسفات، نیترات و ماشین‌آلات و قطعات و حتی مرغ و گوشت به نوعی تحت تاثیر مستقیم نوسانات ارزی قرار دارند و همین موضوع اولا منجر به سختی دسترسی به موارد اولیه شده و ثانیا برنامه‌ریزی نقطه سفارشات مواد اولیه و قیمت‌گذاری را دچار بحران کرده که این موارد، منجر به افزایش هزینه تولید هم شده است. از سوی دیگر، رانت ارز دولتی به جیب رانت‌خواران رفته و سودی از آن به تولیدکننده نرسیده است. مورد دیگر برای تولیدکننده، قانون مالیات بر ارزش افزوده است و به نوعی ما کارگزار بدون مواجب دولت شده‌ایم. این موضوع بسیار انرژی‌بَر و منجر به افزایش قیمت برای مشتریان نهایی شده است. حسابرسی‌های تامین اجتماعی، مالیات‌های بدون دلیل از قبیل مالیات بر کسب و پیشه و… باعث شده تا تولیدکنندگان این صنعت با مشکلات عدیده‌ای مواجه شوند. این نگاه و سیاست‌گذاری چیزی نیست، جز سیاست‌های ضد تولیدی که در چنین شرایطی، قطعا بنگاه‌های بزرگ فضایی برای رشد نخواهند داشت و بنگاه‌های کوچک نیز روزنه امیدبخشی برایی ماندگاری ندارند. دولت هنوز تکلیف خودش را با تولیدکننده مشخص نکرده و نگاه‌ها به تولید مشخص نیست، چراکه فقط به عنوان بخشی است که می‌تواند هر آنچه کسر دارد را از آن جبران کند، به همین دلیل برخلاف دیگر کشورها که روزبه‌روز در حال توسعه هستند، فضای سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی و آمار آن نگران‌کننده است.
عبداللهی در پاسخ به سوال خبرنگار دنیای سرمایه‌گذاری آنلاین که آیا مسئولان و دولت‌مردان تا چه اندازه به بررسی مسائل این بخش اهمیت می‌دهند؟ گفت: اگرچه انجمن صنایع فرآورده‌های گوشتی ایران ارتباط خوبی با بخش‌های دولتی برقرار و جلساتی را با آنان دایر کرده، اما گوش شنوایی برای شنیدن حرف‌ها نیست. افراد مشغول در بخش سیاست‌گذاری، ابتدا و انتهای فرآیند را نمی‌دانند و مدام در حال صدور بخشنامه‌ها و تصمیمات متعدد در تمام حوزه‌ها هستند که در نهایت چیزی جز پراکندگی تصمیمات، سردرگمی مجریان و نارضایتی فعالان اقتصادی را در پی نداشته است. وقتی نتوان قیمت تمام‌شده را برای یک هفته پیش‌بینی کرد، قطعا نمی‌توان بررسی درستی از آینده بازار داشت. در عرصه سیاست‌گذاری اقتصاد کلان هیچ‌وقت بهره‌برداری از خرد جمعی فعالان و خبرگان بخش صنعتی مطرح نبوده و یا از نظر بخش خصوصی واقعی استفاده‌ای نشده است. در شرایط کنونی بخش خصوصی حتی مجبور به انجام کارهایی است که در واقعیت مسئولیت آن به بخش‌های دولتی واگذار شده که می‌توان به بهره‌مندی از خدمات شهری، کارگزار مالیاتی و… اشاره کرد.
مدیرعامل شرکت فرآورده‌های گوشتی رباطکریم افزود: پیچیدگی این صنعت شاید در صنایع دیگر قابل لمس نباشد. به عنوان مثال، مواد اولیه در این صنعت بسیار حساس است و به دلیل محدودیت زمان و در صورت عدم تسلط بر امور فنی، با کسورات شدید مواجه خواهیم شد که اثر آن در صورت‌های مالی هزینه‌ای قابل مشاهده خواهد بود. موضوع دیگر به مالیات مربوط می‌شود. در شرایط کنونی سیستم مالیات‌ستانی به‌گونه‌ای است که اگر یک تولیدکننده سواد لازم در این حوزه را نداشته باشد، در نهایت با هزینه‌های سنگینی مواجه می‌شود. نکته دیگر به سیاست‌گذاری‌های تورمی دولت‌ها بازمی‌گردد که برنامه‌ریزی را مختل کرده و تولید بدون پیش‌بینی و برنامه‌ریزی قطعا با ریسک بالایی همراه است.
عبداللهی گفت: تقریبا حجم قابل توجه نیاز بازار توسط شرکت‌های داخلی تامین می‌شود و تنها کمتر از ۵ درصد از این محصول وارداتی است. از سوی دیگر، به دلیل افزایش نرخ برابری ارز، امکان صادرات تقریبا غیر ممکن است، چون محصولات ایران در بازارهای صادراتی از نظر قیمتی، قدرت رقابت را نخواهد داشت. با توجه به این موضوع برخی از تولیدکنندگان برای عرضه محصول خود به بازارهای خارجی در همان کشورهای مقصد، واحد تولیدی راه‌اندازی کرده‌اند تا شرایط برای عرضه نیز فراهم باشد.
وی در انتها بیان کرد: یکی از افتخارات بزرگ فعالان صنعت غذا این است که سر سفره مردم حضور دارند و از این فرصت و نعمت بزرگ باید در تعریف چشم‌اندازها بهره بگیریم. باید به صورت جدی به این مفهوم در یک چارچوب و منشور اخلاقی توجه داشته باشیم، نگاهمان این باشد که در نهایت مصرف‌کننده نهایی خود ما هستیم و به اصول و معیارها پایبند باشیم. بنده به همکاران خود توصیه می‌کنم به این موضوع توجه کنند که اگرچه سودآوری خوب است، اما نباید به قیمت نابودی نسل آینده و سلامت مردم تمام شود. همه صنوف مواد غذایی باید در صدد تولید غذای سالم و تضمین سلامت نسل آینده کوشا و متعهد باشند.
